Het KCS werkt inmiddels naar behoren. Het onderzoek naar de mogelijkheden voor een nieuw gebruiksvriendelijker afsprakensysteem is gedaan. Naar aanleiding daarvan gaan we vanaf februari 2020 werken met een nieuw systeem dat meer mogelijkheden biedt.

Een laatste extern onderzoek naar de telefonische bereikbaarheid van de organisatie is niet nodig. Voor het einde van het jaar kunnen we deze informatie halen uit onze eigen statistieken van het Contact Centrum Berg en Dal.

Het rapport MKB- vriendelijkste gemeente is besproken met de besturen van de ondernemersverenigingen. De besturen benadrukken twee verbeterpunten:

• De dienstverlening van de ODRN. Wij nodigen de ODRN uit voor het volgende overleg met de ondernemersverenigingen om te bespreken wat goed gaat en wat beter kan.
• In ons inkoop- een aanbestedingsbeleid hebben we opgenomen dat lokale ondernemers voldoende kansen krijgen bij inkoop. Wij gaan met de ondernemersverenigingen dit beleid evalueren.

Het aantal personen met een uitkering was op 1 juli 738 huishoudens. Het bestand blijft stabiel.

De resultaten van Berg en Dal Werkt over het eerste halfjaar zijn:

• Er is in 2019 ruimte om 66 kandidaten te bemiddelen.
• Het aantal kandidaten in bemiddeling aan het einde van het tweede kwartaal was 59.
• In het eerste halfjaar zijn 18 kandidaten aan het werk gegaan.

De resultaten van het WerkBedrijf over eerste halfjaar zijn:

• Uitstroom naar werk: 48 huishoudens met een uitkering (waaronder 6 jongeren)
• Geplaatst in arbeidsmatige dagbesteding: 45 personen
• Werken met behoud van uitkering:57 personen

Het "Beleidsplan Arbeidsmarkt en Re-integratie"is vastgesteld met als titel "Werk Voorop". Dit plan bevat een groot aantal voornemens met daaraan verbonden acties die moeten leiden tot verdere verbetering van de arbeidsbemiddeling.

In het tweede kwartaal van 2019 was de verhouding van inwoners uit Berg en Dal met een Wsw-dienstverband als volgt. 67,2 % was buiten de muren van het WerkBedrijf werkzaam, 24,3% beschut binnen, 3,2% inactief en 5,3% was niet beschikbaar voor werk.

Door de afname van het aantal medewerkers in de sociale werkvoorziening komt de productieopbrengst (toegevoegde waarde) per fulltime medewerker verder onder druk te staan. Het ziekteverzuim is ook een oorzaak. De resultaten over het tweede kwartaal zijn:

• Gemiddelde ziekteverzuim 18,1% (1e kwartaal:19,2%)
• Toegevoegde waarde € 3.562 (1e kwartaal € 1.839)

Uit voorlopige gegevens over het derde kwartaal blijkt dat de toegevoegde waarde op € 5.210 is uitgekomen, het ziekteverzuim was 18%. De toegevoegde waarde bouwt zich gedurende het hele jaar op en is voor 2019 geraamd op € 7.761. Dit betekent dat in het 4e kwartaal nog € 2.551 per fte dient te worden gerealiseerd.

Op 25 juni zijn de activiteiten gelanceerd met een event speciaal voor starters. Dit event vond plaats in het Nederlands Wijnbouwcentrum in Groesbeek. Tijdens dit event zijn ruim 50 startende ondernemers uit de gemeente op weg geholpen in workshops met lokale economische thema’s die veel groeipotentie hebben. Het gaat onder andere om zorgtoerisme, zorginnovatie, gezonde voeding, streekproducten, duurzaamheid, circulaire economie en sociaal ondernemen. Verder is tijdens dit event het laagdrempelig subsidieprogramma opengesteld, speciaal voor slimme starters. Bedrijven kunnen zich aanmelden tot 20 oktober. De subsidie kennen we dit jaar nog toe.

Op 27 september 2019 is er de Bedrijvendag geweest. Tijdens deze dag hebben we dit jaar drie bedrijven het podium gegeven die goed en vernieuwend bezig zijn met duurzaamheid. Dit ter inspiratie van de andere lokale ondernemers. Tijdens de aansluitende bedrijvenmarkt hebben lokale ondernemers verder inspiratie op kunnen doen en zijn ze verder geholpen om te vernieuwen en te verduurzamen.

Op vrijdag 27 september organiseerden wij voor de derde keer een Bedrijvendag. Deze dag stond in het teken van duurzaamheid. Tijdens het gezamenlijke gedeelte werden onder andere drie filmpjes van plaatselijke ondernemers getoond. Zij vertelden hoe zij bezig zijn met duurzaamheid. Dit ter inspiratie van de andere ondernemers (ongeveer 130). Hierna was de bedrijvenmarkt open en kon het netwerken beginnen. Op de markt lieten ondernemers en andere organisaties zien hoe zij bezig zijn met duurzaamheid. 27 partijen hadden een stand. Ook de provincie Gelderland en RvN@ waren aanwezig om bedrijven direct verder te helpen met duurzaamheid.

Met betrekking tot het communicatieplan duurzaamheid kwamen we tot nu toe handen te kort. Toch zijn steeds meer belangrijke bouwstenen voor een communicatieplan rondom duurzaam ondernemen klaar. We gaan nu het succes van de bedrijvenpagina als startpunt gebruiken voor acties op gebied van duurzaamheid richting bedrijven.

Millingen

In oktober heeft het college akkoord gegeven op een voorstel met uitgangspunten voor de te formeren BIZ Millingen Centrum. Als de raad ook instemt dan houden we in november een draagvlakmeting onder de potentiële leden van de BIZ. Bij een positieve uitslag start de BIZ Millingen Centrum per 1 januari 2020.

Groesbeek

De stand van zaken is te lezen onder programma 2, resultaat “Onze dorpscentra zijn aantrekkelijk en gastvrij” (2.3.1).

• Hulsbeek (Groesbeek): voor het nieuwe bedrijventerrein Hulsbeek is het bestemmingsplan inmiddels in werking getreden. We willen het terrein nu bouwrijp maken en kavels verkopen, maar moeten ook rekening houden met de stikstofproblematiek.
• Molenveld (Millingen aan de Rijn): bedrijven hebben hier de parkeerproblematiek aan de orde gesteld. Wij denken mee in de oplossing.
• Bouwkamp (Ooij): de ondernemers hier zijn nog niet zo ver dat ze parkmanagement willen invoeren.

Na de eerste inspiratiesessie op 9 april (met producenten en verwerkers van streekproducten) zijn met conceptontwikkelaars de meest kansrijke ideeën verder aangescherpt. Vervolgens hebben tien van de aanwezige ondernemers tijdens een tweede bijeenkomst hun verhaal gedaan over hun bedrijf en over de streekproducten. Het ging hier bijvoorbeeld om pompoenpuree, lavendelsiroop, fruitsappen en lokaal vlees en melk. De jonge ondernemers probeerden de aanwezige marktpartijen, zoals horeca en supermarkten te overtuigen om de streekproducten af te nemen. Na deze bijeenkomst hebben wij de ondernemers verder geholpen met de ontwikkeling van de producten en het op de markt brengen hiervan. Eind oktober moet het project zijn afgerond (vanwege de verantwoording van de subsidie). Volgend jaar willen we met dezelfde partners (ZLTO en de gemeente Heumen) een vervolg geven aan het project.

Wij spreken de zorgpartijen en andere ondernemers periodiek. Met zorgpartijen zijn wij periodiek in gesprek. Om bestuurlijke drukte te voorkomen doen we dat niet alleen uit economisch perspectief maar overleggen ook over andere zaken, bijvoorbeeld bouwplannen.

• Het bezit van Waardwonen zit al in 2022 gemiddeld op energielabel A. Het bezit van Oosterpoort is naar verwachting in 2028 gemiddeld op label A. Dit leggen we vast in de prestatieafspraken voor 2020.
• De regeling 'Toekomstbestendig wonen' is vastgesteld. Hiermee groeit het budget om uit te lenen voor verduurzaming met 100%.
• Van de gemeentelijke subsidiepot voor de verduurzaming van woningen is nog € 260.000 beschikbaar.
• Het is lastig om de ontwikkeling van energieneutrale woningen van de grond te krijgen. Dit heeft te maken met de fors gestegen bouwkosten, de gemeentelijke wens om betaalbare woningen te realiseren en het gegeven dat energetische oplossingen in technische zin nog onvoldoende zijn uitontwikkeld.

Het woningmarktonderzoek is opgeleverd en de resultaten zijn aan de raad gestuurd. In het onderzoek is specifieke aandacht besteed aan onder andere jongeren /starters, senioren en de behoefte aan vrijstaande kavels. Op basis van deze resultaten is inmiddels een proces gestart om de gemeentelijke Woonagenda (= woonbeleid) te updaten. We verwachten het beleid begin 2020 door de raad vast te laten stellen.

Het budget van de starterslening is uitgeput. In totaal zijn de afgelopen 2 jaar 27 startende huishoudens in de gelegenheid gesteld om een woning te kopen. Inmiddels heeft de raad opnieuw geld ter beschikking gesteld waarmee we de regeling voortzetten. Wel gaan we de regeling evalueren, omdat de nadelen steeds meer in beeld komen.

Het woningmarktonderzoek is inmiddels opgeleverd (zie verder onder 3.3.4)

De gemeente is met diverse eigenaren van vrijkomend vastgoed in gesprek om bestaande panden geschikt te maken voor huisvesting voor (startende) één- en tweepersoonshuishoudens en senioren.  

De blijverslening is afgeschaft en vervangen door de regeling Toekomstbestendig wonen. Hierin is de mogelijkheid opgenomen om geld te lenen voor het levensloopbestendig maken van woningen (in combinatie met een duurzaamheidsmaatregel).

Ter uitvoering van de regionale Woonagenda is een subregionale Uitvoeringsagenda vastgesteld. Versnellen van woningbouw is hierin een belangrijk thema. Gemeenten informeren elkaar twee keer per jaar over ieders woningbouwplanning. Gezamenlijk monitoren we de daadwerkelijke realisatie van plannen en sturen daar waar nodig bij.

De ODRN is onderzocht door de raadswerkgroep Samenwerking waarbij de wethouder en ambtenaar ook zijn bevraagd. De raad ontvangt het verslag.

Tijdens de raadsvergaderingen gebruiken de collegeleden het agendapunt ‘mededelingen uit Gemeenschappelijke Regelingen’ om de raad te informeren over zaken die in samenwerkingen spelen.

In september heeft de raad tijdens een carrousel gesproken over de samenwerking Arnhem Nijmegen en een regionale bijeenkomst die op 21 oktober gepland staat. De carrouselleden gaven aan voor regionale bijeenkomsten eerst lokaal te willen spreken over de samenwerking en wat Berg en Dal daarin wil bereiken. Het lokale gesprek voor de tweede regionale bijeenkomst (op 2 december) moeten we nog inplannen.

De raad heeft in september een informatienota ontvangen over het proces in de regio Arnhem Nijmegen om te onderzoeken hoe we onze samenwerking kunnen verbeteren/ versterken. Een belangrijke reden voor deze versterking is dat onze lobby naar Den Haag en Brussel onvoldoende sterk is waardoor we subsidies mislopen, maar ook niet worden gezien door (inter)nationale bedrijven en instellingen.  Naar aanleiding van deze nota heeft een gesprek in de carrousel plaatsgevonden met wethouder Fleuren, tevens lid van de stuurgroep Versterking Samenwerking  Regio Arnhem Nijmegen.

Op 21 oktober was de eerste regionale raadsbijeenkomst, op 2 december volgt de tweede. In november zal er lokaal gesproken worden met de gemeenteraad hoe u de regionale samenwerking ziet.

Het resultaat was al behaald tijdens de voorjaarsnota

De raad heeft in een zienswijze aan de MGR laten weten dat de MGR minder kwartaalrapportages mag aanleveren. Dit om de kosten te drukken, waarbij we onze grip behouden. De MGR heeft dit verwerkt in het nieuwe informatieprotocol. De rapportages die de MGR nog wel oplevert kunnen we goed gebruiken in onze P&C cyclus.

Dezelfde aanpak willen we ook bespreken met de ODRN.

Het strategische arbeidsmarktbeleid is vastgesteld en vormt de basis voor de dienstverleningsovereenkomst met het WerkBedrijf.  

Op dit moment bekijken, bespreken en scherpen we onze opdracht aan de ODRN aan.  

Wij zijn bezig met de BRN 2021 waarin gemeenschappelijke regelingen worden opgeroepen met ons de trap af te gaan.

Voortbordurend op de ontbijtbijeenkomst (op 23 mei) en de enquête van de STER over duurzaamheid ligt er een (concept) voorstel waarmee we een start kunnen maken om de toeristische sector te verduurzamen.

Er is besloten om een nieuwe stroomvoorziening aan te leggen op het marktplein in het centrum van Groesbeek. Evenementenorganisaties kunnen hier gebruik van maken, waardoor aggregaten (nagenoeg) overbodig zullen zijn. Aggregaten zorgden in het verleden voor geluidshinder en stank. Ze maken gebruik van de niet duurzame brandstof diesel.

De activiteiten van 75 jaar Market Garden zijn afgerond en naar wens verlopen. We ondersteunden organisaties bij hun activiteit, zowel financieel als facilitair. Collegeleden waren actief betrokken. De organisatie van onder andere de prachtige taptoe en de indrukwekkende luchtlandingen met 1.300 parachutisten was in onze handen. Bovendien waren we intensief betrokken bij de Gavinherdenking.

Alle basisscholen in onze gemeente ontvingen het lesboekje 75 jaar vrijheid in Berg en Dal met lokale verhalen en gebeurtenissen. De activiteiten in de Market Garden Maand werden bezocht door jong en oud, inwoner en bezoeker. Er was veel aandacht voor veiligheid, planning, diversiteit van activiteiten, verkeer en andere zaken. De herdenkingen en festiviteiten zijn goed bezocht met enthousiaste reacties na afloop. De voorbereidingen voor een monument bij de Querdam zijn nog in volle gang. Ook de activiteiten in de polder zullen wij (financieel danwel facilitair) ondersteunen. De organisatie van de 4 mei herdenking in 2020 is in onze handen. We verwachten naast vele eigen inwoners ook 1.500 Canadese jongeren.

We hebben een intentieovereenkomst ondertekend met de exploitant voor het fiets/voetveer.

De exploitant is op zoek naar een (bij voorkeur) duurzaam elektrisch veer.

Een globale opzet van infrastructurele aanpassingen ter plekke is gemaakt. Op basis hiervan vragen we vergunningen aan. Op 12 en 13 oktober hebben we proefvaarten gedaan met een geleend voetveer. Dit leverde veel positieve reacties op. De verbeterpunten pakken wij op.

Fietsverbinding Dennenkamp / Gellelaon; vanuit cultuur- en natuurhistorische overwegingen zien we voorlopig af van het verharden van dit huidige zandpad.

De studies naar verbeteringen in het netwerk (Ooij – Erlecom, rondom Leuth, opwaardering Nijmegen – Beek enzovoort) lopen nog in goed overleg met betrokken partijen zoals Provincie Gelderland en gemeente Nijmegen.

Het beheer en waar mogelijk verbeteren van het fietsknooppuntennetwerk en overige bewegwijzering in de gemeente is een doorlopende activiteit. Begin 2020 voorzien we een grootschalige update van het fietsknooppuntennetwerk. Dit wordt verzorgd door Visit Arnhem Nijmegen (voorheen genaamd RBT KAN).

Dit najaar zijn we gesprekken gestart met de Euregio Rijn-Waal, gemeente Nijmegen, gemeente Kranenburg, Stadt en Kreis Kleve, als ook de Nederlandse en Duitse Fietsersbond voor het doortrekken, verbreden en gezamenlijk vermarkten van de EuropRadbahn, het fietspad langs de voormalige spoorlijn van Kleve – Kranenburg via Groesbeek naar Nijmegen.

Vrijheidsmuseum

De nieuwbouw is gereed. De opening kon nog voor de herdenkingen plaatsvinden. De officiële opening staat gepland voor 2020.

Orientalis

Inmiddels is er € 50.000 subsidie toegekend voor het onderdeel “ de basis op orde”. Het museum heeft inmiddels de dialoog met de omgeving opgestart. De Raad van Toezicht is er nog niet in geslaagd een opvolger aan te stellen.

• Alle toegankelijkheidsscans bij bedrijven zijn uitgevoerd door Ongehinderd. Deze bedrijven zijn toegevoegd aan de landelijke Ongehinderd App.
• In oktober vindt een training gastvrijheid in de breedste zin plaats voor ondernemers.In samenwerking met Staatsbosbeheer, Gelderse sportfederatie en De Duivelsberg is een toegankelijk familiepad geopend op de Duivelsberg. Bezoekers kunnen de dikke bandenrolstoel gebruiken.
• Het wijnbouwcentrum is geïnspireerd geraakt door het familiepad bij de Duivelsberg en maakt nu ook een toegankelijke route door de wijngaarden.
• Voor handbikers is een route toegevoegd op de website zorgeloosopvakantie.nl.
• We maken pleisterplaatsen (toegankelijke horeca) van waaruit een toegankelijke route start. Binnenkort starten we met een route rondom De Waard van Kekerdom.
• In samenwerking met Ongehinderd hebben we een winactie gehouden en daarmee onze gemeente op de kaart gezet. We hebben goede steun aan en samenwerking met leden van de WMO-Adviesraad.

Het Dorpsommetje Kekerdom is gerealiseerd en geopend. Op de kaart is aangegeven dat een klein deel hiervan toegankelijk is voor mindervaliden. Er zijn nu 5 Dorpsommetjes. De VVV laat weten dat hier veel vraag naar is.

Op plekken waar in het buitengebied weinig/ geen bankjes waren hebben we deze bijgeplaatst (21 stuks). Tevens hebben we de opdracht verstrekt om 4 bruggetjes te plaatsen (zie ook 2.3.4).  

De website wandeleninbergendal.nl is aangevuld met informatie.

Er moet nog een besluit worden genomen over een terugmeldvoorziening in de gemeentelijke informatiesysteem, waarbij gebruikers meldingen kunnen maken van tekortkomingen in de routes.

Het is niet gelukt om de informatiemap voor het toeristisch seizoen af te hebben. Wij verwachten dat deze in november 2019 gereed is. We hebben samen met de Grensland Draisine GmbH de Nederlandstalige website verbeterd. Er is een online-boekingssysteem in werking gebracht en inmiddels ook een online betaalmodule. Voor de Duitse markt is dit een innovatie.

We zijn landelijk zichtbaar op thema’s als wandelen, cultuur en fietsen binnen de Gelderse Strekencampagne.

We dragen bij aan het 3- talige informatiemateriaal van Groesbeek Museumlandschap. Hierin staat het aanbod van onze musea.

Op vvvbergendal.nl vinden bezoekers activiteiten en evenementen. Ook zijn deze te vinden op beleefbergendal.nl.

Het impactonderzoek vrijetijdseconomie (VTE) Regio Arnhem Nijmegen door Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen is afgerond. Dit onderzoek wijkt af van de opzet in eerdere jaren en is dus een 0-meting. De beleving en behoefte van de bezoeker gebruiken we om het effect van de VTE op de economie in de regio in kaart te brengen. Binnen dit onderzoek was geen mogelijkheid voor afzonderlijke informatie voor Berg en Dal. Uit het onderzoek blijkt dat ten opzichte van 2016 het aantal accommodaties, slaapplekken en de bestedingen door toerisme/recreatie zijn toegenomen in de regio. Ook blijkt dat voor deze regio de horecasector zeer belangrijk is voor het aantal banen.

Een aantal gemeenten (waaronder wijzelf, Arnhem, Nijmegen) werken samen met Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen (Toerisme VAN) aan de doorvertaling van het landelijke Perspectief 2030 naar het regionale niveau. Gedachte hierbij is toerisme niet te beschouwen als een doel op zich (dus niet alleen inzetten op kwantiteit) maar vooral als middel om de leefomgeving (ook voor eigen inwoners) te verbeteren. Deze nieuwe benadering is vooral gericht op kwaliteit en spreiding. Voorbeelden hiervan uit onze eigen praktijk zijn Green Destinations en Zorgeloos op vakantie.